Projekt LIFE - „Podkarpackie - żyj i oddychaj"

Konkurs, jakiego nie było - przyśpiewka o recyklingu!

Czy o recyklingu można ułożyć przyśpiewkę? Oczywiście, że tak! W ramach akcji sprzątania świata Samorząd Województwa Podkarpackiego i Stowarzyszenie EKOSKOP w Rzeszowie zapraszają uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych do udziału w niecodziennym konkursie na autorską przyśpiewkę ludową o recyklingu tekstyliów.

- Od stycznia 2025 roku zaczął obowiązywać obowiązek selektywnego zbierania odpadów, jakimi są tekstylia. Obowiązuje on w całej Unii Europejskiej, a chodzi m.in. o zużytą odzież, bieliznę, koce, firany czy buty. Wszystkie te rzeczy powinny trafić do PSZOK-ów, by mogły dostać swoje „drugie życie” i właśnie o tym jest ten konkurs – mówi Monika Maziarz, zastępca dyrektora w Departamencie Ochrony Środowiska UMWP.

Uczniowie mają za zadanie opowiedzieć o tym… w rytmie ludowej melodii! A co dokładnie trzeba zrobić?

  • Napisać własną, autorską przyśpiewkę o tym, jak postępować z tekstyliami (do 90 sekund),
  • Nagrać ją w formie krótkiego teledysku,
  • I pokazać, że tradycja może inspirować do dbania o planetę! 

- Zdajemy sobie sprawę z tego, że zadanie nie jest łatwe, ale wiemy, że na Podkarpaciu jest wielu zdolnych młodych ludzi, którzy podejmą to wyzwanie. A na najlepszych autorów czekają cenne nagrody – dodaje dyrektor Monika Maziarz.

Łączna pula nagród to 10 tys. złotych:
Nagroda główna – 4 000 zł
Dwie nagrody za drugie miejsce – po 2 000 zł
Dwie nagrody za trzecie miejsce – po 1 000 zł

Zgłoszenia (linki do nagrań) przyjmowane są do 15 listopada 2025 r.
Finał i gala wręczenia nagród: 28 listopada 2025 r. w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie.

Szczegóły i regulamin konkursu na stronie UMWP

Autor tekstu: Monika Konopka

Autor grafiki: Wioleta Ruszała/Canva


Edukacja, zabawa i ekologia – doradca ds. powietrza i energii podczas Sprzątania Świata

22 września, w ramach ogólnopolskiej akcji „Sprzątanie Świata”, odbyło się wyjątkowe wydarzenie, które połączyło troskę o środowisko z edukacją i dobrą zabawą. W jego trakcie doradca ds. powietrza i energii, działający w ramach projektu LIFE – Podkarpackie żyj i oddychaj!, poprowadził zajęcia edukacyjne dla dzieci.

Podczas zajęć dzieci dowiedziały się m.in.:

  • jak dbać o czyste powietrze i dlaczego jest ono tak ważne dla zdrowia,
  • jak szkodliwe mogą być śmieci pozostawione w przyrodzie,
  • jak codzienne nawyki wpływają na stan środowiska.

Nie zabrakło również zabaw ekologicznych, quizów i prostych doświadczeń, które w przystępny sposób pokazały, czym jest zanieczyszczenie powietrza i jak możemy mu zapobiegać. Zajęcia były prowadzone w formie aktywnej i dostosowane do wieku uczestników, co sprawiło, że dzieci z dużym zaangażowaniem brały w nich udział.

Działania doradcy odbywały się w ramach projektu LIFE – Podkarpackie żyj i oddychaj!, współfinansowanego przez Program LIFE Unii Europejskiej, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW).

Wydarzenie pokazało, że edukacja ekologiczna może być ciekawa i angażująca. Dzięki takim inicjatywom dzieci uczą się odpowiedzialności za środowisko już od najmłodszych lat, a działania doradcze w terenie realnie wpływają na świadomość ekologiczną lokalnych społeczności.

 


Doradca ds. powietrza i energii na Miejsko-Gminnych Dożynkach 2025 – edukacja i informacje o dotacjach dla mieszkańców

7 września Podczas Miejsko-Gminnych Dożynek 2025, wśród licznych stoisk i atrakcji, znalazło się również miejsce dla działań proekologicznych. Swoje stanowisko miał tam Doradca ds. powietrza i energii, reprezentujący projekt LIFE – Podkarpackie żyj i oddychaj!, współfinansowany ze środków Programu LIFE Unii Europejskiej, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW)

Doradca aktywnie prowadził działania informacyjne, rozmawiając z mieszkańcami na temat poprawy efektywności energetycznej budynków oraz możliwości uzyskania dotacji na termomodernizację i wymianę źródeł ciepła. Osoby odwiedzające stoisko mogły otrzymać bezpłatne materiały edukacyjne i ulotki, zawierające praktyczne wskazówki i informacje o dostępnych formach wsparcia finansowego.

Celem udziału w wydarzeniu było zwiększenie świadomości mieszkańców w zakresie:

  • korzyści z termomodernizacji domów jednorodzinnych,
  • ograniczenia emisji zanieczyszczeń do powietrza,
  • sposobów na obniżenie kosztów ogrzewania,
  • procedur związanych z ubieganiem się o dofinansowanie na wymianę starych, nieefektywnych kotłów.

Duże zainteresowanie stoiskiem doradcy pokazuje, że tematy związane z ochroną środowiska i poprawą jakości powietrza są coraz bliższe mieszkańcom regionu. Takie inicjatywy, realizowane podczas lokalnych wydarzeń, jak Dożynki, skutecznie łączą tradycję z edukacją proekologiczną.

Projekt LIFE – Podkarpackie żyj i oddychaj! konsekwentnie wspiera mieszkańców województwa w podejmowaniu działań służących ochronie zdrowia i środowiska, oferując merytoryczne wsparcie i aktualne informacje o możliwościach uzyskania pomocy finansowej.

 


Spotkanie z Kołem Gospodyń Bartkówka – rozmowa o smogu i działaniach na rzecz czystego powietrza

15 maja 2025 roku odbyło się spotkanie z przedstawicielkami Koła Gospodyń Bartkówka, podczas którego uczestniczki zostały poinformowane o utworzonym stanowisku Doradcy ds. energii i powietrza. Głównym celem wydarzenia było zwiększenie świadomości na temat jakości powietrza, szkodliwości smogu oraz aktualnych przepisów obowiązujących w regionie.

W trakcie spotkania szczegółowo omówiono uchwałę antysmogową, zwracając uwagę na obowiązek wymiany źródeł ciepła niespełniających norm emisji zanieczyszczeń oraz znaczenie kontroli palenisk. Przedstawiono także wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie i życie ludzi oraz sposoby przeciwdziałania smogowi.

Uczestniczkom przekazano 50 sztuk ulotek informacyjnych, które trafią do osób potrzebujących pomocy, wskazanych przez przedstawicielki KGB. Dodatkowo rozdano fartuchy z logotypami i akronimem projektu LIFE, wspierając działania promujące ekologiczną postawę w lokalnej społeczności.

Spotkanie miało na celu nie tylko przekazanie wiedzy, ale również aktywizację lokalnych liderów do działania na rzecz czystszego powietrza i zdrowszego środowiska. Wydarzenie zostało zorganizowane w ramach projektu LIFE Podkarpackie – Skuteczne wdrożenie programu ochrony powietrza dla województwa podkarpackiego z uwzględnieniem problemu ubóstwa energetycznego: Podkarpackie – żyj i oddychaj realizowany jest przy dofinasowaniu z programu LIFE Unii Europejskiej oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie LIFE22-IPE-PL-LIFE Podkarpackie/101103531


Spotkanie z przedstawicielami OSP – rozmowa o smogu, uchwale antysmogowej i działaniach lokalnych

22 kwietnia 2025 odbyło się spotkanie z przedstawicielami Ochotniczej Straży Pożarnej, podczas którego uczestnicy zostali poinformowani o utworzonym stanowisku Doradcy ds. energii i powietrza. Wydarzenie zostało zorganizowane w ramach projektu LIFE Podkarpackie – Skuteczne wdrożenie programu ochrony powietrza dla województwa podkarpackiego z uwzględnieniem problemu ubóstwa energetycznego: Podkarpackie – żyj i oddychaj realizowany jest przy dofinasowaniu z programu LIFE Unii Europejskiej oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie LIFE22-IPE-PL-LIFE Podkarpackie/101103531

Tematem przewodnim spotkania był problem smogu – jego przyczyny, wpływ na zdrowie i życie ludzkie oraz możliwe sposoby przeciwdziałania. Uczestnikom szczegółowo przedstawiono obowiązujące wymogi uchwały antysmogowej, która reguluje kwestie dotyczące jakości powietrza w regionie.

Podczas spotkania omówiono również istotne zagadnienia, takie jak:

  • konieczność wymiany źródeł ciepła, które nie spełniają norm emisji zanieczyszczeń,
  • znaczenie i zasady kontroli palenisk w gospodarstwach domowych.

W ramach działań edukacyjnych przekazano również 30 sztuk ulotek informacyjnych, które zostaną rozdane przez przedstawicieli OSP mieszkańcom uznanym za potrzebujących wsparcia w zakresie ekologicznego ogrzewania i dostosowania się do obowiązujących przepisów.

Dzięki współpracy Doradcy ds. energii i powietrza z lokalnymi jednostkami OSP możliwe jest skuteczniejsze dotarcie do mieszkańców, zwiększanie świadomości ekologicznej i wspólne działania na rzecz poprawy jakości powietrza w regionie.


Lekcja o czystym powietrzu i recyklingu – edukacja ekologiczna dla najmłodszych

W dniu 4 lutego 2025 roku w Publicznej Szkole Podstawowa Nr 2 w Dynowie  z Oddziałem Przedszkolnym odbyła się lekcja prowadzona przez Doradcę ds. powietrza i energii w ramach projektu LIFE Podkarpackie. Spotkanie skierowane było do najmłodszych uczniów i miało na celu zwiększenie świadomości ekologicznej dzieci.

Tematem przewodnim zajęć była prawidłowa segregacja odpadów z gospodarstwa domowego oraz zagrożenia wynikające ze spalania śmieci w domowych kotłach grzewczych. Dzieci dowiedziały się, jakie odpady należy wrzucać do odpowiednich pojemników oraz dlaczego recykling jest tak ważny dla ochrony środowiska.

W trakcie spotkania omówiono również poważne skutki zdrowotne i środowiskowe spalania śmieci – m.in. emisję szkodliwych substancji do atmosfery, które mają negatywny wpływ na zdrowie ludzi oraz jakość powietrza.

Zajęcia były prowadzone w formie przystępnej i angażującej, a dzieci chętnie brały udział w dyskusji i zadawały pytania. Dzięki takim inicjatywom młode pokolenie już od najmłodszych lat uczy się troski o środowisko i odpowiedzialnych postaw proekologicznych.

Lekcja została zorganizowana w ramach projektu LIFE Podkarpackie – Skuteczne wdrożenie programu ochrony powietrza dla województwa podkarpackiego z uwzględnieniem problemu ubóstwa energetycznego: Podkarpackie – żyj i oddychaj realizowany jest przy dofinasowaniu z programu LIFE Unii Europejskiej oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie LIFE22-IPE-PL-LIFE Podkarpackie/10110353


Projekt LIFE - „Podkarpackie - żyj i oddychaj"

Gmina Miejska Dynów w dniu 03.07.2024 r. w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podkarpackiego podpisała umowę partnerską o dofinansowanie projektu zintegrowanego LIFE pod nazwą Skuteczne wdrożenie programu ochrony powietrza dla województwa podkarpackiego z uwzględnieniem problemu ubóstwa energetycznego: ”Podkarpackie ­– żyj i oddychaj”.

                               

Projekt realizowany jest przy zaangażowaniu środków Komisji Europejskiej 60%, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie 35% oraz wkładu własnego beneficjentów 5%.          
Główny celem projektu jest skuteczne wdrożenie programu ochrony powietrza dla województwa podkarpackiego z uwzględnieniem problemu ubóstwa energetycznego oraz m.in. eliminowanie kluczowych barier, które utrudniają skuteczną realizację PPOP, co przyczyni się do zintensyfikowania działań służących poprawie jakości powietrza.
W ramach Projektu zintegrowanego przewidziano IV podstawowe filary:

  1. Ograniczenie skutków ubóstwa energetycznego mieszkańców województwa podkarpackiego.
  2. Stworzenie i wdrożenie lokalnego systemu racjonalnego zarządzania energią.
  3. Podniesienie poziomu świadomości mieszkańców województwa podkarpackiego na temat jakości powietrza w zakresie ekologii i znaczenia efektywności energetycznej.
  4. Efektywniejsze wykorzystanie narzędzi planistycznych do poprawy jakości powietrza w miastach.

Gminy, które biorą udział w projekcie są zobligowane zatrudnić doradców ds. powietrza i energii. Gminni doradcy będą oferować pomoc z zakresu wyboru dofinansowania, składania wniosków o dotację, w wyborze odpowiednich źródeł ogrzewania, termomodernizacji oraz odnawialnych źródeł energii.


Materiały wideo

Programy informacyjno-edukacyjne „Eko znaczy oszczędności”

Województwo Podkarpackie corocznie zmaga się z zanieczyszczeniami powietrza. Przekroczenia wyznaczonych standardów obserwowane są przede wszystkim w sezonie grzewczym ze względu na spalanie (często niskiej jakości) paliw stałych w przestarzałych i pozaklasowych kotłach i piecach. Dużym problemem z jakim zmaga się nasze województwo jest ubóstwo energetyczne. Celem programów informacyjno-edukacyjnych „Eko znaczy oszczędności” jest edukacja mieszkańców w zakresie korzyści jakie przynosi poprawnie wykonana termomodernizacja budynku mieszkalnego oraz wymiana starego nieefektywnego źródła ciepła. Mieszkańcy Podkarpacia dowiedzą się również z jakich programów dotacyjnych można skorzystać oraz gdzie szukać pomocy przy złożeniu wniosku o dofinansowanie inwestycji. Kampania informacyjno-edukacyjna składająca się z 6 odcinków programów „Eko znaczy oszczędności” została przygotowana i zrealizowana na zlecenie Województwa Podkarpackiego przez Telewizję Polską S.A. w likwidacji z siedzibą w Warszawie Oddział Terenowy TVP S.A. w Rzeszowie przy wsparciu finansowym Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z Programu Regionalnego Wsparcia Edukacji Ekologicznej.

Odcinek 1. Co to jest ubóstwo energetyczne i jakie są jego przyczyny?

 

W tym odcinku odpowiemy na pytanie czym w ogóle jest ubóstwo energetyczne i jakie są jego przyczyny. Według danych Eurostatu 11% Polaków żyje  w warunkach ubóstwa energetycznego, czyli ponad 10% dochodów wydaje na energię. Inne badania, przeprowadzone przez organizacje społeczne mówią, że z tym problemem zmaga się nawet 30% Polaków. A te liczby rosną, wraz ze wzrostem cen energii. Przyczynami tego zjawiska są m.in. niskie dochody, niska efektywność energetyczna budynków, nieprawidłowa izolacja termiczna, a także brak wiedzy na temat oszczędzania energii.


Odcinek 2. Dlaczego warto przeprowadzić termomodernizację?

W tym odcinku postaramy się wyjaśnić dlaczego warto przeprowadzić termomodernizację i od czego właściwie zacząć. Według badań przeprowadzonych przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, termomodernizacja budynków przynosi średnio oszczędności w wysokości 30-50% na rachunkach za energię. Dodatkowo, poprawa izolacji termicznej pomaga zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych, co przyczynia się do ochrony środowiska i zdrowia ludzi.


Odcinek 3. Jakie są metody termomodernizacji budynków?

W tym odcinku przedstawimy możliwy zakres termomodernizacji budynków. Przede wszystkim chodzi o docieplenie ścian, dachu i podłogi, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej, montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, a także zastosowanie odnawialnych źródeł energii. W programie podpowiemy jak wykonać termomodernizację z głową, aby koszty nie przewyższyły zysków.


Odcinek 4. Jak uzyskać dotacje na termomodernizację budynków?

W tym odcinku zaprezentujemy możliwe rozwiązania dofinansowania termomodernizacji budynków. Kluczowym programem w Polsce jest oczywiście Program Priorytetowy „Czyste Powietrze”, ale jest też program Stop Smog, samorządowe programy czy te finansowane ze środków Unii Europejskiej. Każdy przypadek termomodernizacji  powinien zostać poprzedzony profesjonalnym audytem energetycznym, o czym również opowiemy w tym odcinku.


Odcinek 5. Jak oszczędzać energię w domu i czy to w ogóle możliwe?

W tym odcinku zastanowimy się, jak oszczędzać energię w domu i czy to jest w ogóle możliwe. Najważniejsze zasady oszczędzania energii w domu to przede wszystkim korzystanie z energooszczędnych źródeł światła, korzystanie z naturalnego światła dziennego, regularne przeglądy i konserwacja urządzeń oraz izolacja termiczna pomieszczeń.


Odcinek 6. Podsumowanie programów informacyjno-edukacyjnych „Eko znaczy oszczędności”

W tym odcinku podsumujemy 5 poprzednich. To synteza wszystkich zagadnień poruszonych w ramach kampanii, zebranie najważniejszych informacji oraz wskazówek dla widzów.


ODCINEK 1. Czyste powietrze to zdrowy oddech. Smog - co to takiego?

Audiodeskrypcja tekstowa:

W tym odcinku, z pomocą ekspertów oraz wyników badań naukowych, w przystępnej formie, odpowiemy na szereg pytań dotyczących smogu. Czym jest? Jak powstaje? Jakie warunki sprzyjają utrzymywaniu się zanieczyszczeń w powietrzu? Jak bada się powietrze? Gdzie szukać informacji na temat poziomu zanieczyszczeń? Jak wpływa na zdrowie (ogólnie)? Podpowiemy też, jak użytkować kotły na paliwo stałe (szczególnie węgiel), tak aby w maksymalnym stopniu ograniczyć zanieczyszczenie powietrza.


ODCINEK 2. Czyste powietrze to zdrowy oddech. Seniorzy a smog

Audiodeskrypcja tekstowa:

W tym odcinku przyjrzymy się grupie wiekowej, która jest najbardziej narażona na skutki zanieczyszczenia powietrza. Seniorzy już z racji wieku mają osłabioną odporność. Do tego zdecydowanie częściej cierpią na choroby płuc i serca. Są więc w grupie ryzyka. W felietonie lekarze, naukowcy i specjaliści od zdrowego trybu życia podpowiedzą, jak seniorzy mogą się chronić w dni, kiedy poziom zanieczyszczeń powietrza jest wysoki. Kto powinien szczególnie uważać. Jakie konsekwencje niesie „wdychanie smogu” przez osoby starsze.


ODCINEK 3. Czyste powietrze to zdrowy oddech. Dzieci a smog

Audiodeskrypcja tekstowa:

W tym odcinku opowiemy o tym, jak zadbać o najmłodszych, kiedy za oknem smog. Jakie skutki zanieczyszczenia powietrza mogą powodować dla organizmu dziecka. Podniesiemy przy okazji problem szeregu alergii u dzieci, bardzo duży w dzisiejszych czasach, poniekąd również związany z jakością powietrza. W tych kwestiach zasięgniemy oczywiście opinii lekarzy i ekspertów z tej dziedziny.


ODCINEK 4. Czyste powietrze to zdrowy oddech. Aktywność fizyczna a smog

Audiodeskrypcja tekstowa:

W tym odcinku poszukamy odpowiedzi na pytanie, czy bieganie lub jazda na rowerze, w dni kiedy panuje wysoki poziom zanieczyszczenia powietrza jest bezpieczne dla naszego zdrowia. Podpowiemy, jak uprawiać sport, tak żeby sobie nie zaszkodzić. Poruszymy też temat profilaktyki prozdrowotnej, w kontekście zanieczyszczeń powietrza. Jak zwiększyć pojemność płuc, jak ustrzec się chorób układu oddechowego. Powiemy też o dostępnych na rynku sposobach na chronienie dróg oddechowych, typu maseczki antysmogowe. Jaka jest ich skuteczność, czy warto je stosować.


 

ABC TERMOMODERNIZACJI - część 1

 ABC TERMOMODERNIZACJI - część 2